JD.com uit China naar de wereld: grootste e-commerceplatform van de wereld breidt logistiek uit

JD.com, het grootste e-commercebedrijf van China, maakt een fundamentele sprong van binnenlandse marktleider naar wereldwijde infrastructuurleverancier. Met meer dan 700 miljoen actieve klanten per jaar en een omzet die het op de 44e plaats van de Fortune Global 500 brengt, is het bedrijf niet langer alleen een online winkel — het is een technologisch logistiek monster dat de wereld probeert te herschrijven. De stap van ‘de wereld naar China’ naar ‘China naar de wereld’ is geen marketingfloskule: het is een strategische revolutie die al duizenden bedrijven over de hele aarde bereikt.

Het verhaal achter het technologische monsters

JD.com begon in 2004 als een kleine webwinkel die alleen magneto-optische schijven verkocht. Vandaag de dag beheert het een logistiek netwerk dat in China zelf sneller en betrouwbaarder is dan veel Europese concurrenten. De sprong naar technologie als kern van de bedrijfsmodel kwam in 2017, toen het bedrijf 145,6 miljard yuan (ongeveer €19 miljard) in onderzoek en ontwikkeling stak. Dat is meer dan de totale jaaromzet van de meeste Nederlandse techbedrijven. De investeringen gingen niet naar app-ontwikkeling, maar naar warehouses, autonome robots, koelketens voor verse producten en zelfs ‘verbonden spiegels’ in supermarkten die de herkomst en voedingswaarde van producten tonen.

De JD.com supermarktketen SEVEN FRESH — geregistreerd bij WIPO onder nummer 1575170 — is geen gewone supermarkt. In Peking hebben sommige filialen speciale zones voor ouderen, waar medewerkers helpen met het scannen van producten en het plaatsen van bestellingen. De technologie is niet bedoeld om mensen te vervangen, maar om hen te ondersteunen. Dat is de kern van de missie: ‘Making Lives Better through Technology’.

Van NASDAQ naar Hong Kong — en nu naar de wereld

De beursnotering op de NASDAQ in mei 2014 was een mijlpaal: JD.com was de eerste grote Chinese e-commerce onderneming die daar werd gelijst. Later, in juni 2020, volgde de secundaire notering op de Hong Kong Stock Exchange (HKEX) onder code 9618. Dat gaf het bedrijf toegang tot kapitaal uit Azië en Europa — en een sterkere positie om buiten China te groeien.

Het idee is eenvoudig maar radicaal: in plaats van alleen producten te verkopen aan buitenlandse consumenten, verhuurt JD.com zijn hele infrastructuur. Denk aan koeldepots in Polen, digitale bestelsystemen in Zuid-Korea, of logistieke software voor een Duitse farmaceutische firma. De bedrijfsmodel ‘Retail as a Service’ is een soort Amazon Web Services, maar dan voor fysieke goederen in plaats van cloud-rekenkracht. Bedrijven kunnen nu gebruikmaken van JD.com’s supply chain — zonder zelf een warehouse te bouwen of een车队 te huren.

De wereldwijde ambitie: geen snelle winst, maar duurzame betrouwbaarheid

De wereldwijde expansie van JD.com is geen sprong in het duister. Het bedrijf bouwt langzaam, maar met precisie. In Zuidoost-Azië werkt het samen met lokale retailers om een netwerk van ‘last-mile’ distributiepunten op te zetten. In Europa zijn er pilootprojecten met Duitse en Poolse logistiekbedrijven om het transport van verse voedingsmiddelen efficiënter te maken. Het doel? Geen massale producten importeren — maar de kwaliteit en snelheid van de Chinese supply chain exporteren.

De focus op betrouwbaarheid is geen toeval. In een tijd waarin consumenten steeds meer op duurzaamheid en transparantie letten, biedt JD.com iets wat weinig concurrenten kunnen: volledige traceerbaarheid. Via de app kun je zien waar een appel vandaan komt, welke boer hem heeft geteeld, en hoe lang hij in koeling heeft gelegen. Dat is geen marketingtruc — het is het resultaat van jarenlange investeringen in blockchain-gebaseerde logistieke systemen.

Wat maakt JD.com anders dan Alibaba of Amazon?

Alibaba focust op marktplaatsen, Amazon op platformen en cloud. JD.com doet het anders: het bezit de goederen, de magazijnen, de vrachtwagens en de technologie. Dat maakt het duurder, maar ook betrouwbaarder. Bij Amazon kun je een bestelling plaatsen — bij JD.com weet je dat die bestelling binnen 24 uur bij je deur staat, zelfs als het een koudgekoelde vis is. Dat is de kern van hun belofte: ‘de meest vertrouwde onderneming ter wereld’.

De klantgerichtheid is niet alleen een slogan. Het bedrijf heeft een ‘responsible supply chain’-strategie ontwikkeld waarbij elke stap — van productie tot levering — gecontroleerd wordt op ethische, milieu- en veiligheidsnormen. Dat maakt het aantrekkelijk voor merken die hun reputatie willen beschermen. In de gezondheidssector werkt JD.com bijvoorbeeld samen met farmaceutische bedrijven om medicijnen in de juiste temperatuur te transporteren — iets wat in veel landen nog steeds een probleem is.

Wat komt er nu?

Er zijn geen concrete datums genoemd, maar de signalen zijn duidelijk. JD.com bouwt aan een internationaal distributienetwerk dat zich uitstrekt van Zuidoost-Azië tot Oost-Europa. In 2025 verwacht men een aanzienlijke groei in het aantal buitenlandse partners — mogelijk meer dan 50.000. De vraag is niet of het zal lukken, maar hoe snel. De Chinese regering ondersteunt dit soort initiatieven actief als onderdeel van de ‘Belt and Road’-strategie.

Wat nog ontbreekt? Persoonlijke namen. Geen CEO, geen CFO, geen oprichter wordt genoemd. JD.com functioneert als een systeem — een machine met een missie. Dat is zowel krachtig als enigszins onheilspellend. Wie staat achter de technologie? Wie beslist over de normen? Dat blijft een open vraag. Maar voor de consument? Dat maakt weinig uit. Zolang de vis vers blijft, en de levering snel is, is dat genoeg.